Дополнения от 11.05.2024 к практике в Комитетах ООН
Дело "С.К. против Финляндии". Соображения Комитета по правам инвалидов от 24 марта 2022 года. Сообщение N 46/2018.
В 2018 году автору сообщения была оказана помощь в подготовке жалобы. Впоследствии жалоба была коммуницирована Финляндии.
Как усматривалось из текста Соображений, ссылаясь на Замечание общего порядка N 5 (2017) Комитета, автор в соответствии со статьей 19 Конвенции жаловался на то, что он был лишен возможности делать личный и самостоятельный выбор и осуществлять контроль во всех сферах жизни. Его сочли неспособным жить самостоятельно в своем жилье, пользуясь персональной помощью. Оказываемая ему поддержка на практике привязана к конкретным условиям проживания. Ресурсы направлялись не на индивидуально подбираемые услуги, а скорее на обслуживание на базе специализированных учреждений. Муниципалитет и государство-участник отказались предоставить автору требуемые социальные услуги, которые позволили бы ему самостоятельно жить в обществе, что в его случае привело к зависимости от семьи, изоляции и сегрегации (пункт 3.1 Соображений).
Правовые позиции Комитета: вести самостоятельный образ жизни и быть вовлеченным в местное сообщество, как это отражено в статье 19 Конвенции, означает осуществление свободы выбора и контроля в отношении решений, влияющих на жизнь человека, с максимальной степенью самоопределения и взаимозависимости внутри общества. Статья 19 Конвенции требует, чтобы государства-участники принимали эффективные и надлежащие меры для содействия полной реализации людьми с инвалидностью их права жить в общине, при равных с другими вариантами выбора, и их полному включению и вовлечению в жизнь местного сообщества, обеспечивая людям с инвалидностью доступ к ряду услуг по поддержке на дому, по месту жительства и иным вспомогательным услугам на базе местного сообщества, включая персональную помощь, необходимую для поддержки жизни в местном сообществе и включения в него, а также для недопущения изоляции или сегрегации от местного сообщества. Комитет далее напоминает, что люди с инвалидностью имеют право на выбор услуг, и что, хотя индивидуальные вспомогательные услуги могут различаться по названию, типу или виду в зависимости от культурных, экономических и географических особенностей государства-участника, но все они должны предназначаться для содействия жизни в местном сообществе, недопущения изоляции и сегрегации от других людей и должны на практике соответствовать этим целям (пункт 9.2 Соображений).
Комитет напоминает, что согласно статье 2 Конвенции "дискриминация по признаку инвалидности" означает любое различие, исключение или ограничение по причине инвалидности, целью или результатом которого является умаление или отрицание признания, реализации или осуществления наравне с другими всех прав человека и основных свобод в политической, экономической, социальной, культурной, гражданской или любой иной области. Она в том числе включает отказ в разумном приспособлении. Комитет также напоминает, что закон, применяемый нейтральным образом, может оказывать дискриминационное воздействие, если не учитываются особые обстоятельства отдельных лиц, в отношении которых он применяется. Право не подвергаться дискриминации при пользовании правами, гарантируемыми Конвенцией, может быть нарушено, если государство без объективных и разумных на то оснований не относится дифференцированно к лицам, положение которых значительно отличается>. Комитет далее напоминает, что в случае косвенной дискриминации законы, политика или практика, которые на первый взгляд кажутся нейтральными, оказывают непропорциональное негативное влияние на людей с инвалидностью. Косвенная дискриминация имеет место, когда возможность, которая кажется доступной, на практике оказывается недоступной для некоторых лиц в силу того, что их статус не позволяет им воспользоваться такой возможностью. Комитет отмечает, что согласно пункту 1 статьи 5 Конвенции государства-участники признают, что все люди равны перед законом и имеют право на равную защиту и равное пользование им без какой-либо дискриминации и на основании пункта 2 статьи 5 государства-участники обязаны запретить любую дискриминацию по признаку инвалидности и гарантировать инвалидам равную и эффективную правовую защиту от дискриминации на любой почве (пункт 9.5 Соображений).
Оценка Комитетом фактических обстоятельств дела: принят к сведению аргумент автора о том, что для самостоятельной жизни в своем жилье ему подойдет только персональная помощь. Комитет также отметил аргумент государства-участника о том, что самостоятельное проживание человека с инвалидностью может быть обеспечено за счет специального жилья с обслуживанием - еще одного вида услуг, определенного в Законе о социальной поддержке людей с инвалидностью. Комитет далее указал на разногласия между сторонами относительно соответствия специального жилья с обслуживанием потребностям автора, наличия такого жилья и согласия автора жить в нем. В любом случае, Комитет подчеркнул, что государство-участник не продемонстрировало на практике пригодность жилья с обслуживанием для удовлетворения потребностей автора. Напротив, оно отказало ему в просьбе о предоставлении персональной помощи на дому на том основании, что он не способен делать выбор - этот аргумент, по всей видимости, является проявлением эйблизма и противоречит правозащитной модели инвалидности (A/HRC/43/41, пп. 9 – 15), по мнению Комитета. Учитывая отсутствие элементов, которые могли бы показать практическое применение этого теоретического вида услуг, Комитет счел, что отклонение ходатайства автора о предоставлении персональной помощи лишило его доступа к практическому варианту, способного содействовать его самостоятельной жизни и включению в местное сообщество (См. дело "Х.М. против Швеции", п. 8.9). Поэтому Комитет пришел к выводу о том, что права автора в соответствии с пунктом "b" статьи 19 Конвенции были нарушены (пункт 9.3 Соображений).
Комитет отметил, что заявление автора о предоставлении определенного количества часов персональной помощи осталось без удовлетворения, поскольку он не отвечал ресурсному критерию, предусмотренному статьей 8 Закона о социальной поддержке людей с инвалидностью; то есть заявитель не имеет возможности определить содержание помощи, которая ему потребуется для самостоятельной жизни в собственном доме, и способы ее предоставления. Комитет также указал, что автору было предоставлено меньшее количество часов персональной помощи, чем он просил, и эта помощь предполагалась для его жизнедеятельности вне дома, а не на дому. Комитет принял к сведению аргумент государства-участника о том, что целью персональной помощи является поддержка личного выбора - другими словами, права на самоопределение - людей с ограниченными возможностями здоровья. Он также отметил заявление государства-участника о том, что эта цель не может быть достигнута, если человек с инвалидностью не в состоянии сделать свой собственный выбор. Комитет учел довод автора, согласно которому требование о том, чтобы люди с инвалидностью могли определять содержание помощи и способы ее предоставления - без поддержки в принятии решений - является дискриминационным по отношению к лицам с интеллектуальной инвалидностью, поскольку им для этого требуется поддержка (пункт 9.6 Соображений).
В рассматриваемом случае Комитет отметил, что автору предоставлена персональная помощь во время нахождения вне дома. Государство-участник не объяснило, на каком основании было сочтено, что автор в состоянии определить содержание необходимой ему помощи на улице, но не имеет такой же способности в отношении помощи, предоставляемой в помещении. Государство-участник также не пояснило, каким образом такое требование с интеллектуальным компонентом - возможностью определять содержание помощи и способы ее предоставления - позволяет людям, нуждающимся в поддержке, иметь возможность выразить свой выбор наравне с другими. Поэтому Комитет пришел к выводу, что в данном случае, в отсутствие объективного и разумного обоснования со стороны государства-участника, применение ресурсного критерия на основании статьи 8 Закона о социальной поддержке инвалидов непропорционально затронуло автора как лицо, которому требуется поддержка для соответствия этому критерию, и привело к тому, что он подвергся косвенной дискриминации (пункт 9.7 Соображений).
Комитет резюмировал: тот факт, что национальные власти отклонили ходатайство автора о персональной помощи на основании критериев, являющихся косвенно дискриминационными для лиц с интеллектуальной инвалидностью, повлек за собой умаление или отрицание реализации или осуществления автором права на самостоятельный образ жизни и вовлеченность в местное сообщество наравне с другими в нарушение его прав, предусмотренных пунктами 1 и 2 статьи 5, рассматриваемыми отдельно и в совокупности со статьей 19 Конвенции (пункт 9.8 Соображений).
Выводы Комитета: государство-участник не выполнило своих обязательств, содержащихся в подпункте "b" статьи 19 и пунктах 1 и 2 статьи 5, рассматриваемых отдельно и в совокупности со статьей 19 Конвенции.
Источник публикации: https://espchhelp.ru/koon/blog-koon/4477-24-marta-2022-goda-vyigrano-delo-v-komitete-oon-po-pravam-invalidov .
The case of S.K. v. Finland. Views of the Committee on the Rights of Persons with Disabilities dated March 24, 2022. Communication No. 46/2018.
In 2018, the author of the communication was assisted in preparing a complaint. Subsequently, the complaint was communicated to Finland.
As seen from the text of the Considerations, referring to the Committee's general comment No. 5 (2017), the author complained, in accordance with article 19 of the Convention, that he was deprived of the opportunity to make personal and independent choices and exercise control in all spheres of life. He was deemed unable to live independently in his home, using personal assistance. In practice, the support provided to him is tied to specific living conditions. Resources were not allocated to individually tailored services, but rather to services based on specialized institutions. The municipality and the State party refused to provide the author with the required social services that would allow him to live independently in society, which in his case led to family dependence, isolation and segregation (paragraph 3.1 of the Considerations).
The Committee's legal position: to lead an independent lifestyle and be involved in the local community, as reflected in article 19 of the Convention, means exercising freedom of choice and control over decisions affecting human life, with the maximum degree of self-determination and interdependence within society. Article 19 of the Convention requires States parties to take effective and appropriate measures to promote the full realization by people with disabilities of their right to live in the community, on an equal footing with other options, and their full inclusion and involvement in the life of the local community, ensuring that people with disabilities have access to a range of support services at home, locally residential and other community-based support services, including personal assistance necessary to support life in and inclusion in the local community, and also to prevent isolation or segregation from the local community. The Committee further recalls that people with disabilities have the right to choose services and that, although individual support services may vary in name, type or type depending on the cultural, economic and geographical characteristics of the State party, they should all be designed to promote life in the local community, avoid isolation and segregation from others people and should in practice meet these goals (paragraph 9.2 of the Considerations).
The Committee recalls that, according to article 2 of the Convention, "discrimination on the basis of disability" means any distinction, exclusion or restriction on the basis of disability, the purpose or result of which is to diminish or deny the recognition, realization or exercise on an equal basis with others of all human rights and fundamental freedoms in political, economic, social, cultural, civil or any other areas. It also includes the denial of reasonable accommodation. The Committee also recalls that a law applied in a neutral manner may have a discriminatory effect if the special circumstances of the individuals to whom it applies are not taken into account. The right not to be discriminated against in the enjoyment of the rights guaranteed by the Convention may be violated if the State does not treat persons whose situation differs significantly without objective and reasonable grounds. The Committee further recalls that in the case of indirect discrimination, laws, policies or practices that at first glance appear to be neutral have a disproportionate negative impact on people with disabilities. Indirect discrimination occurs when an opportunity that seems to be available turns out to be inaccessible in practice for some people due to the fact that their status does not allow them to take advantage of such an opportunity. The Committee notes that, in accordance with article 5, paragraph 1, of the Convention, States parties recognize that all people are equal before the law and have the right to equal protection and equal enjoyment of it without discrimination of any kind and, on the basis of article 5, paragraph 2, States parties are obliged to prohibit any discrimination on the basis of disability and guarantee equal and effective legal protection to persons with disabilities protection against discrimination on any ground (paragraph 9.5 of the Considerations).
The Committee's assessment of the factual circumstances of the case: the author's argument is taken into account that only personal assistance is suitable for him to live independently in his home. The Committee also noted the State party's argument that independent living for a person with a disability can be provided through special serviced housing, another type of service defined in the Law on Social Support for People with Disabilities. The Committee further pointed out the differences between the parties regarding the suitability of special serviced housing for the author's needs, the availability of such housing and the author's consent to live in it. In any case, the Committee stressed that the State party had not demonstrated in practice the suitability of serviced housing to meet the author's needs. On the contrary, it refused his request for personal assistance at home on the grounds that he was unable to make a choice - this argument seems to be a manifestation of abelism and contradicts the human rights model of disability (A/HRC/43/41, paragraphs 9-15), in the opinion of the Committee. Given the absence of elements that could show the practical application of this theoretical type of service, the Committee considered that the rejection of the author's application for personal assistance deprived him of access to a practical option that could promote his independent life and inclusion in the local community (See the case "H.M. v. Sweden", paragraph 8.9). The Committee therefore concluded that the author's rights under article 19 (b) of the Convention had been violated (paragraph 9.3 of the Views).
The Committee noted that the author's application for a certain number of hours of personal assistance was not satisfied, since he did not meet the resource criterion provided for in article 8 of the Law on Social Support for People with Disabilities; that is, the applicant is unable to determine the content of the assistance that he will need to live independently in his own home, and how to provide it. The Committee also pointed out that the author was provided with fewer hours of personal assistance than he had requested, and this assistance was intended for his activities outside the home, and not at home. The Committee took note of the State party's argument that the purpose of personal assistance is to support the personal choice - in other words, the right to self-determination - of people with disabilities. It also noted the State party's statement that this goal cannot be achieved if a person with a disability is unable to make his own choice. The Committee took into account the author's argument that the requirement that people with disabilities be able to determine the content of assistance and how it is provided - without support in decision-making - is discriminatory against persons with intellectual disabilities, since they require support for this (paragraph 9.6 of the Views).
In the present case, the Committee noted that the author had been provided with personal assistance while away from home. The State party did not explain on what basis it was considered that the author was able to determine the content of the assistance he needed on the street, but did not have the same ability with regard to the assistance provided indoors. The State party also did not explain how such a requirement with an intellectual component - the ability to determine the content of assistance and how it is provided - allows people in need of support to be able to express their choice on an equal basis with others. The Committee therefore concluded that in the present case, in the absence of an objective and reasonable justification by the State party, the application of the resource criterion under article 8 of the Law on Social Support for Persons with Disabilities disproportionately affected the author as a person who needs support to meet this criterion and led to him being subjected to indirect discrimination (paragraph 9.7 of the Considerations).
The Committee summarized: The fact that the national authorities rejected the author's request for personal assistance on the basis of criteria that are indirectly discriminatory for persons with intellectual disabilities, led to a diminution or denial of the author's realization or exercise of the right to an independent lifestyle and involvement in the local community on an equal basis with others in violation of his rights provided for in paragraphs 1 and 2 of article 5 considered separately and in conjunction with article 19 of the Convention (paragraph 9.8 of the Views).
The Committee's conclusions: The State party has failed to comply with its obligations contained in article 19, subparagraph (b), and article 5, paragraphs 1 and 2, considered separately and in conjunction with article 19 of the Convention.
Source of the publication: https://espchhelp.ru/koon/blog-koon/4478-on-march-24-2022-the-case-was-won-in-the-un-committee-on-the-rights-of-persons-with-disabilities .
S.K.诉芬兰案。 2022年3月24日残疾人权利委员会的意见。 第46/2018号来文。
2018年,来文提交人得到了协助准备投诉。 随后,将申诉转达芬兰。
从审议案文中可以看出提交人提到委员会第5号一般性意见(2017年)根据《公约》第19条申诉他被剥夺了在生活的所有领域作出个人和独立选择和行使控 他被认为无法独立生活在他的家,使用个人援助。 在实践中,向他提供的支持与具体的生活条件有关。 资源不是分配给个别的服务,而是分配给以专门机构为基础的服务。 市政当局和缔约国拒绝向提交人提供必要的社会服务,使他能够在社会中独立生活,这导致了家庭依赖、孤立和隔离(考虑因素第3.1段)。
委员会的法律立场:如《公约》第19条所反映的那样,过一种独立的生活方式并参与当地社区,意味着对影响人类生活的决定行使选择和控制的自由,在社会中最大限度地实现自决和相互依存。 《公约》第19条要求缔约国采取有效和适当的措施,促进残疾人在与其他选择平等的基础上充分实现其在社区生活的权利,并充分融入和参与当地社区的生活,确保残疾人在家中、当地住宅和其他社区支助服务中获得一系列支助服务,包括支持当地社区生活和融入当地社区所需的个人援助, 并防止与当地社区隔离或隔离。 委员会还回顾,残疾人有权选择服务,尽管个别支助服务的名称、类型或类型可能因缔约国的文化、经济和地理特点而异,但它们的设计都应促进当地社区的生活,避免与他人隔离和隔离,实际上应实现这些目标(考虑因素第9.2段)。
委员会回顾,根据《公约》第2条,"基于残疾的歧视"是指基于残疾的任何区别、排斥或限制,其目的或结果是减少或否认在政治、经济、社会、文化、公民或任何其他领域与其他人平等地承认、实现或行使所有人权和基本自由。 它还包括拒绝合理的住宿。 委员会还回顾,如果不考虑以中立方式适用的法律所适用的个人的特殊情况,则以中立方式适用的法律可能具有歧视性效果。 在享受《公约》所保障的权利方面不受歧视的权利,如果国家没有客观和合理的理由不对待情况有重大差异的人,就可能受到侵犯。 委员会还回顾,在间接歧视的情况下,乍看起来似乎是中立的法律、政策或做法对残疾人产生了不成比例的负面影响。 当一些人由于其地位不允许他们利用这种机会而实际上无法获得似乎可以获得的机会时,就会发生间接歧视。 委员会注意到,根据《公约》第5条第1款,缔约国承认所有人在法律面前一律平等,有权得到平等保护和平等享受法律,不受任何歧视;根据第5条第2款,缔约国有义务禁止基于残疾的任何歧视,并保证向残疾人提供平等和有效的法律保护,防止基于任何理由的歧视(《考虑》第9.5段)。
委员会对案件事实情况的评估:考虑到提交人的论点,只有个人协助才适合他在家中独立生活。 委员会还注意到缔约国的论点,即残疾人的独立生活可以通过特别服务住房提供,这是《残疾人社会支助法》所界定的另一种服务。 委员会进一步指出,双方在特别服务住房是否适合提交人的需要、是否有这种住房以及提交人同意住在这种住房方面存在分歧。 无论如何,委员会强调,缔约国没有在实践中证明服务性住房是否适合满足提交人的需要。 相反,它以他无法做出选择为由拒绝了他在家提供个人援助的请求--委员会认为,这一论点似乎是阿贝尔主义的表现,与残疾的人权模式相矛盾(A/HRC/43/41,第9-15段)。 鉴于缺乏可以证明这种理论类型服务的实际适用的因素,委员会认为,拒绝提交人的个人援助申请使他无法获得一个可以促进他独立生活和融入当地社区的实际选择(见"H.M.诉瑞典"一案,第8.9段)。 因此,委员会得出结论认为,提交人根据《公约》第十九条(乙)项享有的权利受到侵犯(《意见》第9.3段)。
委员会注意到,提交人要求提供一定小时的个人援助的申请没有得到满足,因为他不符合《残疾人社会支助法》第8条规定的资源标准;也就是说,申请人无法确定他需要在自己家中独立生活的援助的内容,以及如何提供援助。 委员会还指出,向提交人提供的个人援助时间少于他所要求的时间,而这种援助是为他在家以外而不是在家活动而提供的。 委员会注意到缔约国的论点,即个人援助的目的是支持残疾人的个人选择,即自决权。 委员会还注意到缔约国的声明,即如果残疾人无法做出自己的选择,就无法实现这一目标。 委员会考虑到提交人的论点,即要求残疾人能够确定援助的内容和如何提供援助--在决策方面没有支助--是对智力残疾人的歧视,因为他们需要这方面的支助(《意见》第9.6段)。
在本案中,委员会注意到,提交人在离家期间得到了个人援助。 缔约国没有解释根据何种依据认为提交人能够确定他在街头需要的援助的内容但对于在室内提供的援助却没有同样的能力。 缔约国也没有解释这种具有智力成分的要求--确定援助内容的能力及其提供方式--如何使需要支助的人能够在与其他人平等的基础上表达自己的选择。 因此,委员会得出结论认为,在本案中,由于缔约国没有客观和合理的理由,适用《残疾人社会支助法》第8条所规定的资源标准对提交人造成了不成比例的影响,因为提交人需要支助才能达到这一标准,并使他受到间接歧视(考虑因素第9.7段)。
委员会总结说:国家当局根据间接歧视智障人士的标准拒绝了提交人的个人援助请求,这一事实导致减少或剥夺了提交人实现或行使独立生活方式的权利,并在与其他人平等的基础上参与当地社区的权利,侵犯了他在单独审议并与《公约》第十九条一起审议的第5条第1款和第2款中规定的权利(《意见》第9.8段)。
委员会的结论:缔约国未能履行其载于《公约》第十九条(乙)项和第五条第1和第2款的义务,这些义务分别与《公约》第十九条一并审议。
出版物的来源: https://espchhelp.ru/koon/blog-koon/4479-2022-3-24 .
S. K. V. Suomen tapaus. Vammaisten henkilöiden oikeuksien valiokunnan näkemykset 24.3.2022. Tiedonanto Nro 46/2018.
Vuonna 2018 tiedonannon kirjoittajaa avustettiin kantelun valmistelussa. Myöhemmin kantelusta tiedotettiin Suomelle.
Kuten huomioiden tekstistä nähdään viitaten komitean yleiseen kommenttiin nro 5 (2017), kirjoittaja valitti yleissopimuksen 19 artiklan mukaisesti, että häneltä riistettiin mahdollisuus tehdä henkilökohtaisia ja itsenäisiä valintoja ja harjoittaa valvontaa kaikilla elämänaloilla. Hänen katsottiin olevan kykenemätön asumaan itsenäisesti kotonaan henkilökohtaisen avun turvin. Käytännössä hänelle annettava tuki on sidottu tiettyihin elinoloihin. Resursseja ei kohdennettu yksilöllisesti räätälöityihin palveluihin, vaan erikoistuneisiin laitoksiin perustuviin palveluihin. Kunta ja sopimusvaltio kieltäytyivät tarjoamasta tekijälle vaadittuja sosiaalipalveluja, joiden avulla hän voisi elää itsenäisesti yhteiskunnassa, mikä hänen tapauksessaan johti perheen riippuvuuteen, eristäytymiseen ja erotteluun (perustelujen 3.1 kohta).
Komitean oikeudellinen asema: itsenäisen elämäntavan harjoittaminen ja osallistuminen paikallisyhteisöön, kuten yleissopimuksen 19 artiklasta ilmenee, merkitsee ihmisten elämään vaikuttavien päätösten valinnanvapauden ja valvonnan käyttämistä niin, että yhteiskunnassa vallitsee mahdollisimman suuri itsemääräämisoikeus ja keskinäinen riippuvuus. Yleissopimuksen 19 artiklassa vaaditaan sopimusvaltioita toteuttamaan tehokkaita ja asianmukaisia toimenpiteitä, joilla edistetään vammaisten oikeutta elää yhteisössä tasavertaisesti muiden vaihtoehtojen kanssa ja heidän täyttä osallisuuttaan ja osallistumistaan paikallisyhteisön elämään varmistaen, että vammaisilla on mahdollisuus saada erilaisia tukipalveluja kotona, paikallisesti asuin-ja muita yhteisöpohjaisia tukipalveluja, mukaan lukien henkilökohtainen apu, joka on tarpeen paikallisyhteisön elämän ja osallisuuden tukemiseksi., ja myös estää eristäytyminen tai erottelu paikallisesta yhteisöstä. Komitea muistuttaa lisäksi, että vammaisilla on oikeus valita palveluja ja että vaikka yksittäiset tukipalvelut voivat vaihdella nimensä, tyyppinsä tai tyyppinsä mukaan sopimusvaltion kulttuurisista, taloudellisista ja maantieteellisistä ominaispiirteistä riippuen, ne kaikki olisi suunniteltava edistämään elämää paikallisyhteisössä, välttämään eristäytymistä ja erottelua muista ihmisistä ja niiden olisi käytännössä täytettävä nämä tavoitteet (näkökohtien 9.2 kohta).
Komitea muistuttaa, että yleissopimuksen 2 artiklan mukaan "vammaisuuteen perustuvalla syrjinnällä" tarkoitetaan vammaisuuteen perustuvaa erottelua, poissulkemista tai rajoittamista, jonka tarkoituksena tai seurauksena on vähentää tai kieltää kaikkien ihmisoikeuksien ja perusvapauksien tunnustaminen, toteuttaminen tai käyttäminen yhdenvertaisesti muiden kanssa poliittisilla, taloudellisilla, sosiaalisilla, kulttuurisilla, kansalaisilla tai muilla aloilla. Siihen sisältyy myös kohtuullisten mukautusten epääminen. Valiokunta muistuttaa myös, että neutraalilla tavalla sovellettavalla lailla voi olla syrjivä vaikutus, jos sen kohteena olevien henkilöiden erityisolosuhteita ei oteta huomioon. Oikeutta syrjimättömyyteen sopimuksen takaamien oikeuksien nauttimisessa voidaan loukata, jos valtio ei kohtele henkilöitä, joiden tilanne eroaa merkittävästi ilman objektiivisia ja perusteltuja syitä. Komitea muistuttaa lisäksi, että välillisen syrjinnän tapauksessa lait, politiikat tai käytännöt, jotka ensi silmäyksellä vaikuttavat neutraaleilta, vaikuttavat suhteettoman kielteisesti vammaisiin. Välillistä syrjintää tapahtuu, kun mahdollisuus, joka näyttää olevan käytettävissä, osoittautuu käytännössä mahdottomaksi joillekin ihmisille, koska heidän asemansa ei salli heidän hyödyntää tällaista mahdollisuutta. Komitea toteaa, että yleissopimuksen 5 artiklan 1 kohdan mukaisesti sopimusvaltiot tunnustavat, että kaikki ihmiset ovat yhdenvertaisia lain edessä ja että heillä on oikeus yhtäläiseen suojeluun ja yhtäläiseen nauttimiseen ilman minkäänlaista syrjintää, ja 5 artiklan 2 kohdan perusteella sopimusvaltiot ovat velvollisia kieltämään kaiken vammaisuuteen perustuvan syrjinnän ja takaamaan yhdenvertaisen ja tehokkaan oikeudellisen suojan vammaisille henkilöille.
Lautakunnan arvio tapauksen tosiasiallisista olosuhteista: tekijän perustelu otetaan huomioon, että vain henkilökohtainen apu sopii hänelle itsenäiseen asumiseen kotonaan. Komitea pani myös merkille sopimusvaltion väitteen, jonka mukaan vammaiselle henkilölle voidaan tarjota itsenäistä elämää erityisellä palveluasumisella, joka on toinen vammaisten sosiaalista tukea koskevassa laissa määritelty palvelu. Lisäksi valiokunta toi esiin osapuolten väliset erimielisyydet koskien erityisen palveluasumisen soveltuvuutta tekijän tarpeisiin, sen saatavuutta ja tekijän suostumusta asua siinä. Valiokunta korosti joka tapauksessa, että sopimusvaltio ei ole osoittanut käytännössä palveluasumisen soveltuvuutta tekijän tarpeisiin. Päinvastoin, se hylkäsi hänen henkilökohtaisen avunpyyntönsä kotona sillä perusteella, että hän ei voinut tehdä valintaa - tämä väite näyttää olevan osoitus abelismista ja ristiriidassa vammaisten ihmisoikeusmallin kanssa (A/HRC/43/41, kohdat 9-15), komitean mielestä. Koska ei ole tekijöitä, jotka osoittaisivat tämän teoreettisen palvelun käytännön soveltamista, komitea katsoi, että tekijän henkilökohtaista apua koskevan hakemuksen hylkääminen vei häneltä mahdollisuuden käyttää käytännön vaihtoehtoa, joka voisi edistää hänen itsenäistä elämäänsä ja osallisuutta paikallisyhteisössä (KS.asia "H. M. V. Sweden", kohta 8.9). Näin ollen komitea katsoi, että yleissopimuksen 19 artiklan b kohdan mukaisia tekijän oikeuksia on loukattu (näkökantojen kohta 9.3).
Komitea totesi, että kirjoittajan hakemus tietyn tuntimäärän henkilökohtaista apua ei ollut tyytyväinen, koska hän ei täyttänyt resurssikriteeriä, josta säädetään vammaisten sosiaalisesta tuesta annetun lain 8 artiklassa; toisin sanoen hakija ei pysty määrittämään avun sisältöä, jota hän tarvitsee elää itsenäisesti omassa kodissaan, ja miten se annetaan. Valiokunta huomautti myös, että kirjoittajalle annettiin vähemmän henkilökohtaista apua kuin hän oli pyytänyt, ja tämä apu oli tarkoitettu hänen toimintaansa kodin ulkopuolella, ei kotona. Komitea pani merkille sopimusvaltion väitteen, jonka mukaan henkilökohtaisen avun tarkoituksena on tukea vammaisten henkilöiden henkilökohtaista valintaa - toisin sanoen itsemääräämisoikeutta. Se pani myös merkille puoluehallituksen lausunnon, jonka mukaan tätä tavoitetta ei voida saavuttaa, jos vammainen henkilö ei pysty tekemään omaa valintaansa. Valiokunta otti huomioon kirjoittajan perustelun, jonka mukaan vaatimus siitä, että vammaisten on voitava päättää avun sisällöstä ja sen tarjoamisesta - ilman tukea päätöksenteossa-syrjii kehitysvammaisia henkilöitä, koska he tarvitsevat siihen tukea (näkökantojen kohta 9.6).
Tässä tapauksessa valiokunta totesi, että tekijä oli saanut henkilökohtaista apua ollessaan poissa kotoa. Valtakunnansovittelija ei kertonut, millä perusteella tekijän katsottiin kykenevän määrittelemään kadulla tarvitsemansa avun sisällön, mutta hänellä ei ollut samaa kykyä sisätiloissa annettavan avun suhteen. Sopimusvaltio ei myöskään selittänyt, miten tällainen vaatimus, jossa on älyllinen komponentti - kyky määrittää avun sisältö ja miten sitä tarjotaan - antaa tukea tarvitseville ihmisille mahdollisuuden ilmaista valintansa tasavertaisesti muiden kanssa. Tämän vuoksi komitea totesi, että koska sopimusvaltio ei ole esittänyt objektiivisia ja kohtuullisia perusteluja, vammaisille myönnettävästä sosiaalisesta tuesta annetun lain 8§: n mukaisen resurssikriteerin soveltaminen vaikutti kohtuuttomasti tekijään henkilönä, joka tarvitsee tukea tämän kriteerin täyttämiseksi, ja johti välilliseen syrjintään (perustelujen 9.7 kohta).
Komitea teki yhteenvedon: se, että kansalliset viranomaiset hylkäsivät tekijän henkilökohtaisen avunpyynnön kehitysvammaisia epäsuorasti syrjivillä perusteilla, johti siihen, että tekijä vähensi tai kielsi toteuttamasta tai käyttämästä oikeutta itsenäiseen elämäntapaan ja osallisuuteen paikallisyhteisössä tasavertaisesti muiden kanssa, mikä rikkoi hänen 5 artiklan 1 ja 2 kohdassa määrättyjä oikeuksiaan, tarkasteltiin erikseen ja yhdessä yleissopimuksen 19 artiklan kanssa (näkökantojen 9.8 kohta).
Komitean päätelmät: sopimusvaltio ei ole noudattanut velvoitteitaan, jotka sisältyvät yleissopimuksen 19 artiklan b alakohtaan ja 5 artiklan 1 ja 2 kohtaan, joita tarkastellaan erikseen ja yhdessä yleissopimuksen 19 artiklan kanssa.
Julkaisun lähde: https://espchhelp.ru/koon/blog-koon/4480-maaliskuuta-2022-asia-voitti-yk-n-vammaisten-henkil-iden-oikeuksien-komiteassa .